Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

«Πώς βάλαμε φρένο στο φαγητό»


«Με λένε Λητώ και είμαι ψυχαναγκαστική υπερφάγος. Τρώω ακατάπαυστα απίστευτες ποσότητες, από το πρωί που ξυπνάω μέχρι το βράδυ που πέφτω για ύπνο. Η ζωή μου περιστρέφεται γύρω από το φαγητό. Αλλά θέλω να βάλω τέλος σ' αυτό το μαρτύριο». Η Λητώ, τρία χρόνια έπειτα από αυτή την εξομολόγησή της, υποστηρίζει ότι η εξάρτησή της από το φαγητό ήταν τέτοια που, αν στον δρόμο της δεν είχαν βρεθεί οι Ανώνυμοι Υπερφάγοι, δεν ξέρει ποια θα ήταν η κατάληξή της.
Η ψυχαναγκαστική υπερφαγία είναι ένα πρόβλημα που στοιχειώνει τη ζωή πολλών ανθρώπων. Οι Ανώνυμοι Υπερφάγοι (Α.Υ.), μια αδελφότητα ατόμων που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, αλληλοϋποστηρίζονται μέσω των κοινών εμπειριών τους προκειμένου να αναρρώσουν από την ψυχαναγκαστική υπερφαγία -και από άλλες διαταραχές πρόσληψης τροφής, βουλιμία ή νευρική ανορεξία. «Δεν είμαστε οργάνωση, πολιτική κίνηση ή θρησκευτική δοξασία. Δεν μοιράζουμε δίαιτες και θερμιδόμετρα. Σκοπός μας είναι να απέχουμε από την καταναγκαστική πολυφαγία και να βοηθήσουμε εκείνους που υποφέρουν», λένε. Αδελφότητες των Α.Υ. υπάρχουν εδώ και χρόνια -η συνάντηση των πρώτων Α.Υ. έγινε το 1960 στην Καλιφόρνια. Η εισαγωγή της ιδέας και στην Ελλάδα έγινε στα μέσα του 1980. Δυο δεκαετίες μετά, κοινότητες Α.Υ. υπάρχουν σε πάνω από 75 χώρες, υποστηρίζοντας χιλιάδες πάσχοντες.
Στην οδό Ζήνωνος στο κέντρο της Αθήνας, στα λίγα τετραγωνικά ενός ζεστού χώρου, δεκάδες άνθρωποι στεγάζουν καθημερινά τα προβλήματά τους και αναζητούν τη δύναμη που θα τους βοηθήσει να απεξαρτηθούν από τον κοινό εχθρό: τον ψυχαναγκασμό για φαγητό. Το ζήτημα εδώ δεν είναι πώς θα χάσει κάποιος κιλά, αλλά πώς θα απελευθερωθεί από την εξάρτησή του. Η Λητώ μοιράζεται με σταθερή φωνή τη δική της εμπειρία: «Ημουν σε πολύ κακή ψυχολογική κατάσταση. Ενιωθα ότι αυτοκτονώ τρώγοντας. Ετρωγα, έκλαιγα και έλεγα "τώρα θα σταματήσω". Δεν μπορούσα να κουνηθώ, ν' ανέβω σκάλες, είχα πέσει σε κατάθλιψη. Στους Α.Υ. είδα ανθρώπους που είχαν ξεφύγει από τα νύχια αυτής της αρρώστιας, που είχαν κερδίσει τη γαλήνη. Κατάλαβα πολλά για μένα. Εμαθα να αγαπώ ακόμα και το άρρωστο κομμάτι του εαυτού μου και να προσπαθώ για κάτι καλύτερο. Εμαθα ότι δεν έχει σημασία η τελειότητα, αλλά το να προοδεύεις. Εμαθα να πέφτω και να σηκώνομαι».
Κάθε μέλος έρχεται στις συνεδριάσεις, μιλάει για τον εαυτό του και οι υπόλοιποι τον ακούν και του συμπαραστέκονται. Χωρίς την παρουσία ειδικών και ψυχολόγων, χωρίς να ασκείται κριτική, χωρίς να δίνονται συμβουλές -μόνο λόγια ενθάρρυνσης. Το πρόγραμμα ανάρρωσης των Α.Υ. ακολουθεί το πρόγραμμα των Ανώνυμων Αλκοολικών με τα «12 βήματα». Αλλάζοντας τις λέξεις «αλκοόλ» και «αλκοολικός» με τις λέξεις «φαγητό» και «ψυχαναγκαστικός υπερφάγος», αποδεχόμενοι τον τριπλό χαρακτήρα της αρρώστιας τους (σωματικό, ψυχικό και πνευματικό), οι Α.Υ. επιδιώκουν να μειώσουν την έγνοια για το φαγητό, να γνωρίσουν τον εαυτό τους και να αναλογιστούν πώς θέλουν να είναι η ζωή τους. Για να ενταχθεί κάποιος στους Α.Υ. αρκεί να έχει πάρει την απόφαση πως θέλει να απεξαρτηθεί από την εξαρτησιογόνα ουσία που ονομάζεται φαγητό. Κατά τα λοιπά, δεν έχει καμία υποχρέωση -ούτε καν χρηματική.
Οι συναντήσεις εδώ είναι καθημερινές -όπως και η επικοινωνία μεταξύ των μελών, η διατήρηση προσωπικού ημερολογίου, η καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων. Και για τους περισσότερους, η προσπάθεια αποχής από τον ψυχαναγκασμό τους είναι παντονινή. «Μια στραβοτιμονιά, μια παραπάνω μπουκιά και η εξάρτηση επιστρέφει». Αλλος αντιμετωπίζει την ασθένειά του καλύτερα, άλλος πισωγυρίζει. Αλλά, όπως λένε, ακόμη και μια μέρα επιβολής της θέλησης πάνω στο φαγητό, είναι μέρα για να πανηγυρίσουν τη νίκη τους.
Περισσότερες πληροφορίες: Ζήνωνος 4, 210-3462800, www.anonymoi-yperfagoi.gr, www.oa.org. *

Δεν υπάρχουν σχόλια: