Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2008

Παχύδερμα με αντίληψη

Οι ελέφαντες διαθέτουν την εξαιρετικά σπάνια δυνατότητα να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέπτη, δείχνουν πειράματα στο ζωολογικό κήπο του Μπρονξ στη Νέα Υόρκη.
Μέχρι σήμερα, μόνο ο άνθρωπος, ο χιμπατζής και ο ουραγκοτάγκος έχει αποδεχθεί ότι αναγνωρίζουν τον εαυτό τους σε ένα είδωλο, ενώ μια παλαιότερη έρευνα που έδειχνε ότι και τα δελφίνια έχουν αυτή την ικανότητα παραμένει αμφιλεγόμενη. Τα μωρά των ανθρώπων μπορούν να αναγνωρίζουν το είδωλό τους περίπου από την ηλικία των δύο ετών.
Η ικανότητα αυτοαναγνώρισης πιθανότατα αποτελεί θεμέλιο για την ανεπτυγμένη κοινωνικότητα των ελεφάντων, σχολιάζουν οι ερευνητές στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
O Τζόσουα Πλότνικ του Πανεπιστημίου Emory στην Ατλάντα τοποθέτησε έναν γιγάντιο καθρέπτη μέσα στο χώρο όπου ζουν τρεις θηλυκοί ασιατικοί ελέφαντες στο ζωολογικό κήπο του Μπρονξ. Οι ελέφαντες -η Χάπι, η Μαξίν και η Πάτι- αρχικά διερεύνησαν το παράξενο αντικείμενο με τις προβοσκίδες τους και προσπάθησαν να βρουν τι κρύβεται από πίσω.
Κανείς από τους τρεις δεν έδειξε επιθετική συμπεριφορά, όπως θα συνέβαινε αν νόμιζαν ότι κοιτούν απλά έναν άλλο ελέφαντα.
Αργότερα, τα παχύδερμα έμαθαν να χρησιμοποιούν τον καθρέπτη για να ελέγχουν το σώμα τους. Η Μαξίν, για παράδειγμα, κοιτούσε την αντανάκλασή της ενώ εξέτασε το εσωτερικό του στόματός της με την προβοσκίδα, η έφερνε το ένα αφτί πιο κοντά στον καθρέπτη για να το δει καλύτερα.
Η Χάπι, απ' ότι φαίνεται η έξυπνη της παρέας, πέρασε ακόμα και το πιο δύσκολο τεστ αυτοαναγνώρισης. Όταν οι ερευνητές ζωγράφισαν ένα «Χ» πάνω από το ένα μάτι της, η Χάπι είδε το σημάδι στον καθρέπτη και χρησιμοποίησε την προβοσκίδα της για να το ακουμπήσει, πάνω στο κεφάλι της και όχι πάνω στο είδωλο.
Δεδομένου ότι ο ελέφαντας δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί το σημάδι χωρίς τον καθρέπτη, η συμπεριφορά αυτή αποδεικνύει την ικανότητα αυτοαναγνώρισης.
Ο Γκόρντον Γκάλαπ, ο ψυχολόγος που επινόησε το τεστ με το σημάδι το 1970 για να το χρησιμοποιήσει στον χιμπατζή, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα του πειράματος «πολύ ισχυρά και συναρπαστικά». Τόνισε όμως ότι απαιτούνται πιο διεξοδικές έρευνες για τον ελέφαντα και το δελφίνι.
Η ικανότητα αυτοαναγνώρισης, πιστεύουν οι επιστήμονες, σχετίζεται με την ικανότητα αντίληψης της συναισθηματικής κατάστασης των άλλων. Αυτού του είδους η συναισθηματική ταύτιση ίσως δεν είναι δυνατή όταν ένα ζώο δεν αντιλαμβάνεται καν τον ίδιο του τον εαυτό.

Δεν υπάρχουν σχόλια: